perverse patenten

Octrooien - soms ook wel patenten genoemd - zijn ooit bedoeld om uitvinders te beschermen tegen de grote buitenwereld.
Zat zo'n uitvinder soms jaren op zijn zolder, fietsenschuurtje of laboratorium hèt idee uit te werken waarmee de mensheid weer een stap vooruitgang kon maken, werd dat in een mum van tijd gekopieerd. Types met een ander soort handigheid gingen er met de poet vandoor. Straffeloos. Dat doe je dus geen tweede keer, en velen zouden er niet eens aan beginnen.

Dat was een probleem: 

we hebben uitvinders nodig maar uitvinders zijn bijzonder kwetsbaar.

De oplossing die bedacht werd: we geven -als overheid- de uitvinder het alleenrecht om zijn uitvinding te exploiteren, althans voor een tijdje. Het octrooi.

Er kwamen wetgeving, octrooibureaux, Europese en wereld-harmonisatie en heden ten dage zijn "ruim 100 miljoen octrooipublicaties uit meer dan 90 landen" te raadplegen (espacenet.com).
Een succesverhaal, toch?
Nou, de kwetsbare uitvinder staat dan misschien wel in zijn recht maar vooral nog steeds in de kou. Want zie maar eens je recht te halen.

Erger nog, octrooien worden strategisch ingezet ten dienste van eigenbelang. Niet altijd in overeenstemming met het algemeen belang.
Voorbeelden te over:

• aidsmedicijnen alleen tegen woekerprijzen verkopen vooral in arme landen;
• onwetende boeren aanklagen waarvan je de gewassen hebt laten bevruchten met jouw rondwaaiend geoctrooieerd stuifmeel;
• toepassing van milieubeschermende technieken saboteren door de octrooien erop te verwerven;
• ...

Misschien te begrijpen en zeker te verklaren. Maar niet de oorspronkelijke bedoeling.

Het systeem is geperverteerd.

Het octrooisysteem moet om, het moet anders.
Kan het ook anders?
Mijn voorstel:

maak een octrooi geen recht maar een vergunning. 

Wie een octrooiaanvraag indient ruilt zijn ip, 'intellectueel eigendom', in bij de (bij voorkeur democratisch gecontroleerde) instantie tegen de -exclusieve- vergunning dat te exploiteren. 

Derden die inbreuk maken krijgen direct te maken met de machtige overheid in plaats van met een kwetsbare uitvinder.
De uitvinder is dus beschermd, en beter.

Maar de vergunning wordt verleend op voorwaarden, waarbij algemeen belang voor eigenbelang gaat.