Misschien een leuke 'life hack':
Ordenen, sorteren, categoriseren of tegenwoordig 'taggen' of 'labelen', het blijft een problematische kwestie. Want vroeger of later krijgt ieder systeem het karakter van een bos waarin je de bomen niet meer ziet. Wat moeten we daar toch mee?
De gangbare oplossing is: opsplitsen. Als je onder een categorie / label/ tag teveel elementen hebt toegevoegd zijn er altijd wel subcategorieen te vinden waaronder ze verder te ordenen zijn.
Maar je kunt ook te veel subcategorieen hebben. Kortom waar ligt de grens?
Nou, houd het praktisch. Pas het systeem aan aan de menselijke mogelijkheden en beperkingen. In dit verband is het leuk om te weten dat mensen een kortetermijngeheugen hebben waar 7 dingen tegelijk onthouden kunnen worden (gemiddeld). Hoe kunnen we daar nu eens gebruik van maken?
Opsplitsen van een categorie is prima, maar begin er pas mee als deze meer dan 7 elementen bevat. Want daarna begint het onoverzichtelijk te worden.
Dat geldt ook voor de subcategorieen. Laat het systeem zo groeien.
Realiseer je daarbij dat het niet snel overladen zal worden. In 7 subcategorieen van elk 7 elementen kun je erin totaal 49 (dus ongeveer 50) kwijt. Na 7 opsplitsingen zijn dat er 7x7x7x7x7x7x7=823 543, da's bijna 1 miljoen*. En wie heeft er nu 1 000 000 postzegels of iets dergelijks?
Maar omdat de 'weg er naar toe' uit 7 stappen bestaat kunnen we al die miljoen nog steeds vinden, ondanks onze beperkte vermogens.
Als dat geen geheugensteun is...
31 december 2007
08 december 2007
jip en janneke
Schrijf je verhaal in Jip en Janneke taal. Maar daar was Annie M.G.Schmidt voor nodig om dat voor elkaar te krijgen. Een hoogtepunt van de Nederlandstalige literatuur die het tot de canon van de Nederlandse geschiedenis geschopt heeft.
26 november 2007
law of requisite variety
Was onlangs bij een congres waar de ene na de andere spreker zijn teleurstelling uitsprak over de onmaakbaarheid van de samenleving. In het groot of in het klein.
Daarover heb ik goed nieuws en slecht nieuws.
Nou ja, nieuws,
in 1957 formuleerde Ross Ashby de 'law of requisite variety'. Daarmee zijn o.m. de grenzen van die maakbaarheid vast te stellen.
De 'law of requisite variety' stelt namelijk grofweg dat naarmate je meer eisen ergens aan stelt (het goede nieuws) er ook meer voor geregeld moet worden (het slechte nieuws).
Check bijvoorbeeld dit eens, of dit (engels).
Niets voor niets dus: 'de wet van behoud van ellende'.
Als je t precies wil weten reageer dan op deze blogpost, dan zal ik zijn uitleg geven.
Daarover heb ik goed nieuws en slecht nieuws.
Nou ja, nieuws,
in 1957 formuleerde Ross Ashby de 'law of requisite variety'. Daarmee zijn o.m. de grenzen van die maakbaarheid vast te stellen.
De 'law of requisite variety' stelt namelijk grofweg dat naarmate je meer eisen ergens aan stelt (het goede nieuws) er ook meer voor geregeld moet worden (het slechte nieuws).
Check bijvoorbeeld dit eens, of dit (engels).
Niets voor niets dus: 'de wet van behoud van ellende'.
Als je t precies wil weten reageer dan op deze blogpost, dan zal ik zijn uitleg geven.
cradle to cradle en de tweede hoofdwet
Zat vanavond naar Cradle 2 cradle te kijken op de vpro.
Een sympathiek en positief idee. Want het rekent af met het idee dat besparing het milieu kan redden. Dat rekt alleen maar het lijden. Want, vroeger of later, gaat die olie etc uiteindelijk op.
C2c rekent daarmee af, lijkt het...
Maar check ook eens de tweede hoofdwet van de thermodynamica (op Wikipedia maakt men er overigens een rommeltje van). Vrij vertaald en toegepast op 'c2c' houdt die in dat materialen niet eindeloos gerecycled kunnen worden zonder kwaliteitsverlies.
Soms kan kwaliteit weer verkregen worden, bijvoorbeeld staal of aluminium. Maar dat kost altijd energie. Want materialen zijn ook dragers van energie.
Maar aardolie bijvoorbeeld kan alleen maar gedegradeerd worden. Snel, door het te verstoken als brandstof, of langzaam, door het te verwerken tot plastics etc. en die evt. meermalen te recyclen. Maar wel, onvermijdelijk, in steeds laagwaardiger toestand. Vandaar dat 'recyclen' toch een 'cradle-to-grave' pad volgt.
Cradle-to-cradle bestaat wel in ecologische systemen. (Koe eet gras, poept het weer uit, poep wordt mest, uit mest groeit gras. Melk en vlees verdwijnen even uit deze cyclus maar komen er later via een omweg weer in.) Ook hier is sprake van degradatie van de materialen, maar ook van opwerking mbv. energie van de zon.
Willen we de C2C-gedachte serieus uitwerken moeten we van dit soort kringlopen gaan uitdenken. Ook en juist voor niet-natuurlijke materialen.
Een sympathiek en positief idee. Want het rekent af met het idee dat besparing het milieu kan redden. Dat rekt alleen maar het lijden. Want, vroeger of later, gaat die olie etc uiteindelijk op.
C2c rekent daarmee af, lijkt het...
Maar check ook eens de tweede hoofdwet van de thermodynamica (op Wikipedia maakt men er overigens een rommeltje van). Vrij vertaald en toegepast op 'c2c' houdt die in dat materialen niet eindeloos gerecycled kunnen worden zonder kwaliteitsverlies.
Soms kan kwaliteit weer verkregen worden, bijvoorbeeld staal of aluminium. Maar dat kost altijd energie. Want materialen zijn ook dragers van energie.
Maar aardolie bijvoorbeeld kan alleen maar gedegradeerd worden. Snel, door het te verstoken als brandstof, of langzaam, door het te verwerken tot plastics etc. en die evt. meermalen te recyclen. Maar wel, onvermijdelijk, in steeds laagwaardiger toestand. Vandaar dat 'recyclen' toch een 'cradle-to-grave' pad volgt.
Cradle-to-cradle bestaat wel in ecologische systemen. (Koe eet gras, poept het weer uit, poep wordt mest, uit mest groeit gras. Melk en vlees verdwijnen even uit deze cyclus maar komen er later via een omweg weer in.) Ook hier is sprake van degradatie van de materialen, maar ook van opwerking mbv. energie van de zon.
Willen we de C2C-gedachte serieus uitwerken moeten we van dit soort kringlopen gaan uitdenken. Ook en juist voor niet-natuurlijke materialen.
08 oktober 2007
waarom ga jij naar je werk?
In Groningen aangetroffen
(in fietstunnel van Friese-straatweg naar Vinkhuizen):
...ik heb het niet gedaan!
(in fietstunnel van Friese-straatweg naar Vinkhuizen):
...ik heb het niet gedaan!
23 september 2007
Wisdom of crowds; aantekeningen bij het boek van Surowiecky (James)
p10: "... a mathematical truism.
If you ask a large enough group of diverse, independent [more or less informed (GrH)] people to make a prediction or estimate a probability, and then average those estimates, the errors each of them makes in coming up with an answer will cancel themselves out. [nadruk GrH]
Each person's guess [..] has two components: information and error. Subtract the error, and you're left with the information",
mits de 'error' normaal verdeeld is. De geaccumuleerde informatie neemt echter toe:
p11: "With most things, the average is mediocrity. With decision making it's often excellence."
p27: "... the groups job was to decide among already defined choices or to solve a well defined problem. In those cases different members of the group could bring different pieces of information, to bear on a problem but the set of solutions was already, in a sense, determined.
p74: "you can let a thousand flowers bloom and then pick the one that smells the sweetest."
168: "What's intriguing about science from the perspective of collective problem solving is that it is the community as a whole that bestows the recognition, which is to say that it's the community as a whole that decides whether or not a scientific hypothesis is true and whether it's original. This doesn't mean that scientific truth is in the eye of the beholder."
Maar hij plaatst er ook kanttekeningen bij.
176: "And the collective wisdom that something like [a market] produces is, at least when it's working well, the result of many different independent judgments, rather than something that the group as a whole has consciously come up with.
[..]
In a small group, by contrast, the group -even if it is an ad hoc group formed for the sake of a single project or experiment- has an identity of its own. And the influence of the people in the group on each other's judgment is inescapable."
178: "Social scientists who study juries often differentiate between two approaches juries take.
Evidence-based juries usually don't even take a vote until after they've spent some time talking over the case, sifting through the evidence, and explicitly contemplating altemative explanations.
Verdict-based juries, by contrast, see their mission as reaching a decision as quickly and decisively as possible. They take a vote before any discussion, and the debate after that tends to concentrate on getting those who don't agree to agree."
180: "One of the real dangers that small groups face is emphasizing consensus over dissent. The extreme version of this, as we've already seen, is the kind of groupthink that Irving Janis described [..], where the members of the group become so identified with the group that the possibility of dissent seems practically unthinkable."
183: "[It is] shown [that] the presence of a minority viewpoint, all by itself, makes a groups decisions more nuanced and its decision-making process more rigorous. This is true even when the minority viewpoint turns out to be ill conceived. The confrontation with a dissenting view, logically enough, forces the majority to interrogate its its own positions more seriously."
184: "Without the devils advocate, though, it's likely that the group's meetings actually made its judgment about the possible problem worse.
That's because of a phenomenon called "group polarization" [,] a phenomenon that is not well understood [. But] sociologists have documented how, under certain circumstances, deliberation does not moderate but rather radicalizes people's point of 'view .
More recently [it is shown] that [..] discussions tend to move both the group as a whole and the individuals within it toward more extreme positions than the ones they entered the discussion with.
Why does polarization occur? One reason is because of people's reliance on "social comparison." This means more than that people are constantly comparing themselves to everyone else (which, of course, they are)."
---
195: "If coordination is possible through the market, what's the point of having large firms that orchestrate the movements of people and products all over the world? Why do corporations even exist? The fundamental paradox of any corporation is that even though it competes in the marketplace, it uses nonmarket instruments, plans, commands, controls to accomplish its goals."
196: "The problem with the "outsource everything" model [..] was that setting up and monitoring all those different deals and contracts takes a lot of time and effort. These are all [..] called "transaction costs"[..]."
197: "[But] keeping things in-house creates its own problems. Sometimes the advantages of outsourcing the work outweigh the ease of doing it yourself."
205: "The only reason to organize thousands of people to work in a company is that together they can be more productive and more intelligent than they would be apart.
But in order to do that, individuals need to work as hard to get and act upon good information as they would if they were a small businessman competing in the marketplace.
In too many corporations, though, the incentive system was (and is) skewed against dissent and independent analysis."
Inderdaad, soms lijkt het er wel op of alleen top en werkvloer belang bij de realiteit hebben. Dit zijn de partijen wier handelen daarop afgerekend wordt.
De werkvloer, omdat deze end of line staat en geen zwarte piet kan doorschuiven; de top, omdat die afgerekend wordt door de buitenwereld die de organisatie als black box ziet.
De tussenlagen zijn vooral met elkaar bezig, en dan gelden politieke criteria die soms ver af komen te staan van de werkelijkheid.
If you ask a large enough group of diverse, independent [more or less informed (GrH)] people to make a prediction or estimate a probability, and then average those estimates, the errors each of them makes in coming up with an answer will cancel themselves out. [nadruk GrH]
Each person's guess [..] has two components: information and error. Subtract the error, and you're left with the information",
mits de 'error' normaal verdeeld is. De geaccumuleerde informatie neemt echter toe:
p11: "With most things, the average is mediocrity. With decision making it's often excellence."
p27: "... the groups job was to decide among already defined choices or to solve a well defined problem. In those cases different members of the group could bring different pieces of information, to bear on a problem but the set of solutions was already, in a sense, determined.
p74: "you can let a thousand flowers bloom and then pick the one that smells the sweetest."
168: "What's intriguing about science from the perspective of collective problem solving is that it is the community as a whole that bestows the recognition, which is to say that it's the community as a whole that decides whether or not a scientific hypothesis is true and whether it's original. This doesn't mean that scientific truth is in the eye of the beholder."
Maar hij plaatst er ook kanttekeningen bij.
176: "And the collective wisdom that something like [a market] produces is, at least when it's working well, the result of many different independent judgments, rather than something that the group as a whole has consciously come up with.
[..]
In a small group, by contrast, the group -even if it is an ad hoc group formed for the sake of a single project or experiment- has an identity of its own. And the influence of the people in the group on each other's judgment is inescapable."
178: "Social scientists who study juries often differentiate between two approaches juries take.
Evidence-based juries usually don't even take a vote until after they've spent some time talking over the case, sifting through the evidence, and explicitly contemplating altemative explanations.
Verdict-based juries, by contrast, see their mission as reaching a decision as quickly and decisively as possible. They take a vote before any discussion, and the debate after that tends to concentrate on getting those who don't agree to agree."
180: "One of the real dangers that small groups face is emphasizing consensus over dissent. The extreme version of this, as we've already seen, is the kind of groupthink that Irving Janis described [..], where the members of the group become so identified with the group that the possibility of dissent seems practically unthinkable."
183: "[It is] shown [that] the presence of a minority viewpoint, all by itself, makes a groups decisions more nuanced and its decision-making process more rigorous. This is true even when the minority viewpoint turns out to be ill conceived. The confrontation with a dissenting view, logically enough, forces the majority to interrogate its its own positions more seriously."
184: "Without the devils advocate, though, it's likely that the group's meetings actually made its judgment about the possible problem worse.
That's because of a phenomenon called "group polarization" [,] a phenomenon that is not well understood [. But] sociologists have documented how, under certain circumstances, deliberation does not moderate but rather radicalizes people's point of 'view .
More recently [it is shown] that [..] discussions tend to move both the group as a whole and the individuals within it toward more extreme positions than the ones they entered the discussion with.
Why does polarization occur? One reason is because of people's reliance on "social comparison." This means more than that people are constantly comparing themselves to everyone else (which, of course, they are)."
---
195: "If coordination is possible through the market, what's the point of having large firms that orchestrate the movements of people and products all over the world? Why do corporations even exist? The fundamental paradox of any corporation is that even though it competes in the marketplace, it uses nonmarket instruments, plans, commands, controls to accomplish its goals."
196: "The problem with the "outsource everything" model [..] was that setting up and monitoring all those different deals and contracts takes a lot of time and effort. These are all [..] called "transaction costs"[..]."
197: "[But] keeping things in-house creates its own problems. Sometimes the advantages of outsourcing the work outweigh the ease of doing it yourself."
205: "The only reason to organize thousands of people to work in a company is that together they can be more productive and more intelligent than they would be apart.
But in order to do that, individuals need to work as hard to get and act upon good information as they would if they were a small businessman competing in the marketplace.
In too many corporations, though, the incentive system was (and is) skewed against dissent and independent analysis."
Inderdaad, soms lijkt het er wel op of alleen top en werkvloer belang bij de realiteit hebben. Dit zijn de partijen wier handelen daarop afgerekend wordt.
De werkvloer, omdat deze end of line staat en geen zwarte piet kan doorschuiven; de top, omdat die afgerekend wordt door de buitenwereld die de organisatie als black box ziet.
De tussenlagen zijn vooral met elkaar bezig, en dan gelden politieke criteria die soms ver af komen te staan van de werkelijkheid.
02 september 2007
functie en taak van de wetenschap
Je zou kunnen zeggen dat de functie van de wetenschap is om allerlei verschijnselen te verklaren. En wel zodanig dat ze begrijpelijk zijn voor mensen. Dus dat ze te bevatten zijn door het menselijk brein. (herhaald)
Nu zou je zeggen dat wetenschap juist heel moeilijk is want je moet er hard en lang voor studeren.
Maar er zijn twee soorten wetenschap.
De eerste is die waar nieuwe kennis wordt ontdekt en ontwikkeld. Dat is moeilijk, ja, en daar zijn knappe koppen voor nodig.
Maar wat daar ontdekt en ontwikkeld siepelt langzaam door tot de "gewone wereld". Ooit was de dynamo bijvoorbeeld hi-tech. Of, nog wat langer geleden, de kettingaandrijving, zoals die nu in elke fiets zit. Of het begrip onderbewustzijn. Of klantgerichtheid. Maar bijna iedereen begrijpt dat nu.
Dit is de wetenschap van de tweede soort. En juist omdat het gemeengoed geworden is staat deze eigelijk zelfs op een hoger niveau.
Voor de meeste verschijnselen zijn vele verklaringen te bedenken. Alles is wel met elkaar in verband te brengen. En het menselijk brein is onvermoeibaar bezig met het leggen van verbanden en het verzinnen van dit soort verklaringen. (Althans mijn brein.) Zo komen allerlei denkbeelden de wereld in: fantasieën, suggesties, veronderstellingen of, als je ze 'toetsbaar' maakt, hypotheses.
De taak van de wetenschap van de eerste soort is om hypotheses te toetsen. Zijn ze in overeenstemming met de werkelijkheid of niet?
Ongetoetst blijven het mythes.
Nu zou je zeggen dat wetenschap juist heel moeilijk is want je moet er hard en lang voor studeren.
Maar er zijn twee soorten wetenschap.
De eerste is die waar nieuwe kennis wordt ontdekt en ontwikkeld. Dat is moeilijk, ja, en daar zijn knappe koppen voor nodig.
Maar wat daar ontdekt en ontwikkeld siepelt langzaam door tot de "gewone wereld". Ooit was de dynamo bijvoorbeeld hi-tech. Of, nog wat langer geleden, de kettingaandrijving, zoals die nu in elke fiets zit. Of het begrip onderbewustzijn. Of klantgerichtheid. Maar bijna iedereen begrijpt dat nu.
Dit is de wetenschap van de tweede soort. En juist omdat het gemeengoed geworden is staat deze eigelijk zelfs op een hoger niveau.
Voor de meeste verschijnselen zijn vele verklaringen te bedenken. Alles is wel met elkaar in verband te brengen. En het menselijk brein is onvermoeibaar bezig met het leggen van verbanden en het verzinnen van dit soort verklaringen. (Althans mijn brein.) Zo komen allerlei denkbeelden de wereld in: fantasieën, suggesties, veronderstellingen of, als je ze 'toetsbaar' maakt, hypotheses.
De taak van de wetenschap van de eerste soort is om hypotheses te toetsen. Zijn ze in overeenstemming met de werkelijkheid of niet?
Ongetoetst blijven het mythes.
terreuraanslag
(herhaling) De kans dat je door een terreuraanslag getroffen wordt is erg klein. Kleiner dan die om de hoofdprijs in de Postcodeloterij te winnen (en die is in theorie 0,000.000.164 per keer). Er heeft namelijk in Nederland nu meer dan 30 jaar geen terreuraanslag plaatsgevonden, maar de Postcodeloterij heeft elke maand een trekking. En de reikwijdte van zo'n trekking is ongeveer even groot die van een bomaanslag.
Het is, zo bezien, minder verstandig om antiterrorismemaatregelen te nemen dan om alvast een miljoenenjacht te bestellen voor rekening van de winst van de Postcodeloterij van de volgende maand.
Het is, zo bezien, minder verstandig om antiterrorismemaatregelen te nemen dan om alvast een miljoenenjacht te bestellen voor rekening van de winst van de Postcodeloterij van de volgende maand.
wees gelukkig!
Om gelukkig te zijn moet je (redelijk) functioneren.
Maar om tegenwoordig te functioneren moet je gelukkig zijn.
Er is dus een imperatief voor geluk. Anders ben je hopeloos verloren.
Maar om tegenwoordig te functioneren moet je gelukkig zijn.
Er is dus een imperatief voor geluk. Anders ben je hopeloos verloren.
self-marketing
Marketing gaat uit van wat-klanten-willen.
Self-marketing gaat daarentegen uit van wat-je-zelf-wil en dat voor je klanten doen.
Klopt dat wel?
Self-marketing gaat daarentegen uit van wat-je-zelf-wil en dat voor je klanten doen.
Klopt dat wel?
22 juli 2007
leugens
Zoek de verschillen:
A lie told often enough becomes the truth.
Lenin
Russian Communist politician & revolutionary (1870 - 1924)
The great enemy of the truth is very often not the lie -- deliberate, contrived and dishonest, but the myth, persistent, persuasive, and unrealistic. Belief in myths allows the comfort of opinion without the discomfort of thought.
John F. Kennedy
35th president of US 1961-1963 (1917 - 1963)
We zijn het eens, zie hier maar eens.
A lie told often enough becomes the truth.
Lenin
Russian Communist politician & revolutionary (1870 - 1924)
The great enemy of the truth is very often not the lie -- deliberate, contrived and dishonest, but the myth, persistent, persuasive, and unrealistic. Belief in myths allows the comfort of opinion without the discomfort of thought.
John F. Kennedy
35th president of US 1961-1963 (1917 - 1963)
We zijn het eens, zie hier maar eens.
17 juli 2007
kansen en bedreigingen voor ideeën
Een debatje over mensen die ideeen krijgen, die ze verspreiden of die ze afkraken.
Ideeen krijgen we allemaal. Ze zijn niet te controleren. Soms flappen we ze eruit. Dat is de geboorte van het idee in een sociale context.
Een wild idee krijgen is te vergeven. Het risico om het uit te flappen is laag. Bovendien kun je het ook weer inslikken. "Het was maar een idee."
De luisteraar kan het idee overnemen of niet. Of hij kan het afkraken.
Wie een idee afkraakt staan zeer vele argumenten ter beschikking. Er circuleert daarvoor een lijstje van "28 ideakillers". Hzij neemt net zo veel risico als degene die niet in een vliegtuig stapt omdat het wel eens neer kan storten. Heel veilig dus. En een beetje laf.
Maar wie het overneemt en verder uitdraagt is de held. Hzij neemt sociaal gezien een groot risico. Want of een idee goed is kunnen we van te voren niet weten. En succes heeft vele vaders, maar mislukking is een wees.
Ideeen krijgen we allemaal. Ze zijn niet te controleren. Soms flappen we ze eruit. Dat is de geboorte van het idee in een sociale context.
Een wild idee krijgen is te vergeven. Het risico om het uit te flappen is laag. Bovendien kun je het ook weer inslikken. "Het was maar een idee."
De luisteraar kan het idee overnemen of niet. Of hij kan het afkraken.
Wie een idee afkraakt staan zeer vele argumenten ter beschikking. Er circuleert daarvoor een lijstje van "28 ideakillers". Hzij neemt net zo veel risico als degene die niet in een vliegtuig stapt omdat het wel eens neer kan storten. Heel veilig dus. En een beetje laf.
Maar wie het overneemt en verder uitdraagt is de held. Hzij neemt sociaal gezien een groot risico. Want of een idee goed is kunnen we van te voren niet weten. En succes heeft vele vaders, maar mislukking is een wees.
05 juli 2007
dingen gedaan krijgen
Om dingen gedaan te krijgen moet aan twee voorwaarden voldaan zijn.
De eerste heet creativiteit, de ander kennis&kunde, of als je er diep over nadenkt 'technologie'.
Creativiteit zit in mensen. Ze worden er mee geboren. Kijk maar eens naar spelende kinderen. Maar in de 'opvoeding' wordt het vaak afgeleerd. De kunst is soms om het (weer) aan het werk te krijgen.
Kennis&kunde zit ook in mensen maar is in de loop van de tijd ontwikkeld.
Niet alle kennis&kunde is gelijk, feitelijk heeft iedereen zijn eigen K&K.
Om een specifiek ding gedaan te krijgen is niet alle K&K even bruikbaar. De grote vraag is nu welke dan wel!
Er is zoveel K&K dat het moeilijk is de 'juiste' er uit te kiezen. Dat is de hoofdtaak voor Management. Maar dus ook voor iedereen die iets voor elkaar wil krijgen.
Hoe uit de beschikbare K&K te kiezen? Daarvoor is het antwoord op drie vragen noodzakelijk.
1. Wat wil je? Dat noemen we de 'gewenste toestand'.
2. Waarmee zou je dat kunnen bereiken? Dat noemen we het middel.
3. Hoe moet het middel gebruikt worden om de gewenste toestand te realiseren? Iets als een gebruiksaanwijzing dus.
Dat klinkt erg voor de hand liggend en erg simpel. Maar is dat ook in de praktijk bruikbaar? Ja en nee.
Want meestal ben je er niet door 1x zo'n rondje te maken. Dat moet vaker gebeuren. Feitelijk is het een eindeloos proces.
De eerste heet creativiteit, de ander kennis&kunde, of als je er diep over nadenkt 'technologie'.
Creativiteit zit in mensen. Ze worden er mee geboren. Kijk maar eens naar spelende kinderen. Maar in de 'opvoeding' wordt het vaak afgeleerd. De kunst is soms om het (weer) aan het werk te krijgen.
Kennis&kunde zit ook in mensen maar is in de loop van de tijd ontwikkeld.
Niet alle kennis&kunde is gelijk, feitelijk heeft iedereen zijn eigen K&K.
Om een specifiek ding gedaan te krijgen is niet alle K&K even bruikbaar. De grote vraag is nu welke dan wel!
Er is zoveel K&K dat het moeilijk is de 'juiste' er uit te kiezen. Dat is de hoofdtaak voor Management. Maar dus ook voor iedereen die iets voor elkaar wil krijgen.
Hoe uit de beschikbare K&K te kiezen? Daarvoor is het antwoord op drie vragen noodzakelijk.
1. Wat wil je? Dat noemen we de 'gewenste toestand'.
2. Waarmee zou je dat kunnen bereiken? Dat noemen we het middel.
3. Hoe moet het middel gebruikt worden om de gewenste toestand te realiseren? Iets als een gebruiksaanwijzing dus.
Dat klinkt erg voor de hand liggend en erg simpel. Maar is dat ook in de praktijk bruikbaar? Ja en nee.
Want meestal ben je er niet door 1x zo'n rondje te maken. Dat moet vaker gebeuren. Feitelijk is het een eindeloos proces.
26 juni 2007
"Occam's of Ockham's razor"
Dit is een stelling die versimpeld luidt (Wikipedia):
"All things being equal, the simplest solution tends to be the best one."
Maar dat wordt al gauw geheel verkeerd geïnterpreteerd!
Het betekent namelijk NIET dat de kortste conclusie de beste is.
Lees het artikel.
Het betekent dat de oplossing die het kleinst aantal vooronderstellingen vereist de 'beste' is.
Het gaat hier over het verklaren van verschijnselen die we allemaal kunnen waarnemen. Of van verschijnselen waar we wat moeite voor moeten doen om ze waar te kunnen nemen.
Je zou kunnen zeggen dat de de wetenschap ertoe dient om die verschijnselen te verklaren. En wel zodanig dat ze begrijpelijk zijn voor mensen. Dus dat ze te bevatten zijn door het menselijk brein.
Dat menselijk brein is tot grote prestaties in staat. Maar toch heeft het zijn beperkingen. De 'beste' verklaring is dus diegene die het meest aangepast is aan die beperkingen en aan de mogelijkheden van het menselijk brein.
(Soms zijn die mogelijkheden klein of de beperkingen groot. Dan kunnen we volstaan met mystiek of met goddelijke verklaringen.)
Occam's razor gaat dan dus eigenlijk niet over de kwaliteit van verklaringen zelf. Want ook ingewikkelde verklaringen komen op het zelfde uit ("all things equal").
Nee, het omgekeerde wordt bedoeld:
Occam's razor is een definitie van wat goede verklaringen zijn. Of een criterium om uit een zee van alternatieven de meest begrijpelijke verklaring te kunnen kiezen.
"All things being equal, the simplest solution tends to be the best one."
Maar dat wordt al gauw geheel verkeerd geïnterpreteerd!
Het betekent namelijk NIET dat de kortste conclusie de beste is.
Lees het artikel.
Het betekent dat de oplossing die het kleinst aantal vooronderstellingen vereist de 'beste' is.
Het gaat hier over het verklaren van verschijnselen die we allemaal kunnen waarnemen. Of van verschijnselen waar we wat moeite voor moeten doen om ze waar te kunnen nemen.
Je zou kunnen zeggen dat de de wetenschap ertoe dient om die verschijnselen te verklaren. En wel zodanig dat ze begrijpelijk zijn voor mensen. Dus dat ze te bevatten zijn door het menselijk brein.
Dat menselijk brein is tot grote prestaties in staat. Maar toch heeft het zijn beperkingen. De 'beste' verklaring is dus diegene die het meest aangepast is aan die beperkingen en aan de mogelijkheden van het menselijk brein.
(Soms zijn die mogelijkheden klein of de beperkingen groot. Dan kunnen we volstaan met mystiek of met goddelijke verklaringen.)
Occam's razor gaat dan dus eigenlijk niet over de kwaliteit van verklaringen zelf. Want ook ingewikkelde verklaringen komen op het zelfde uit ("all things equal").
Nee, het omgekeerde wordt bedoeld:
Occam's razor is een definitie van wat goede verklaringen zijn. Of een criterium om uit een zee van alternatieven de meest begrijpelijke verklaring te kunnen kiezen.
17 juni 2007
toekomst van wetenschap
Iedereen heeft een binnenwereld en een buitenwereld.
Via de zintuigen staan binnenwereld en buitenwereld met elkaar in contact. Dingen die in de buitenwereld gebeuren hebben dus invloed op de binnenwereld.
In de binnenwereld gebeuren allemaal dingen. Sommige van die dingen vinden we fijn, andere dingen doen juist pijn.
Met ons 'gedrag' proberen we sommige dingen in de buitenwereld te beïvloeden. Want die komen terug via de zintuigen in de binnenwereld. En dan voelen we ons fijner of hebben we minder pijn.
In de buitenwereld gebeuren alle 'echte' dingen. Die staan in meerdere of mindere mate met elkaar in verband.
Het is fijn om te weten hoe die verbanden zijn. Dan kunnen we beter bepalen wat ons 'gedrag' moet zijn. Want dan voelen we ons eerder fijn of minder pijn.
We kunnen nooit zeker weten wat de verbanden in de 'buitenwereld' zijn. Want we kunnen nooit uit de 'binnenwereld' treden. We moeten het uiteindelijk met onze zintuigen doen.
Maar we kunnen wel allerlei verbanden bedenken. Dat doen we dan ook voortdurend. Soms door wilde fantasieën. Soms door goed op te letten wat er in de buitenwereld gebeurt.
Die bedachte verbanden noemen we 'veronderstellingen', in het grieks: 'hypotheses' of 'theorieën'. Iedereen, hoe 'praktisch' ook, zit dus vol met theorie!
Theorieën zijn erg praktisch maar alleen als we weten dat ze werken. Dus als de verbanden die we verzonnen hebben in de buitenwereld ook blijken te gelden.
Daarvoor moeten de 'hypotheses' 'getoetst' worden aan de werkelijkheid. Dat blijkt erg moeilijk te zijn. Onze zintuigen zien niet alles; bovendien kunnen zij gemakkelijk gefopt worden. En om goede conclusies te kunnen trekken moet aan allerlei regels voldaan worden. Maar als dat gebeurd is mogen ze 'wetenschappelijk verantwoord' genoemd worden.
Dat is dan ook de hele taak van de wetenschap: toetsen van hypotheses.
Van oudsher kwamen mensen die hypotheses wilden toetsen bij elkaar. Want het is wel handig om hypotheses over de zelfde verbanden met elkaar te vergelijken. Je hoeft dan niet alles alleen te doen. Bovendien kon men goed in de gaten houden welke andere hypotheses er zijn. En je brengt elkaar op nieuwe ideeën.
De plaatsen waar men bij elkaar kwam noemt met 'universiteiten'.
Iedereen die iets ontdekt had, een nieuwe hypothese had bedacht of getoetst, kon dat dan gemakkelijk rondvertellen.
Zo ontstond een cultuur van discussie die alleen beslecht kon worden door 'peer reviewed' geschriften. Die cultuur heeft honderden jaren tijd gehad om zich te verfijnen zodat er nu 'faculteiten' zijn met 'leerstoelen' voor 'hoogleraren'. En zij schrijven artikelen waarvoor je lang gestudeerd moet hebben om ze te kunnen begrijpen. En zij discussiëren voor een groot deel over onderwerpen die alleen hen zelf interesseert.
Toen was er internet.
Ook daar weten mensen die hypotheses willen toetsen elkaar te vinden. De beperking van plaats is echter vervallen. Dus iedereen in de wereld kan aan de discussies meedoen.
Dit zijn 'communities'.
De conclusies die er getrokken worden zijn weliswaar niet zo precies als die van de gevestigde wetenschap. Maar dat zou ook niet hoeven. Want met weinig 'peers' is de kans dat een fout gevonden wordt klein. Er moet dan dus volgens strenge regels gewerkt worden.
Maar met veel 'peers' is die kans veel groter. Wikipedia, bijvoorbeeld, wordt geschreven en gecorrigeerd door anonieme schrijvers. Het heeft echter een kwaliteit die vergelijkbaar is met die van gevestigde encyclopaedia.
Zo kan de 'wisdom of crowds' zich onbelemmerd verspreiden. Nieuwe inzichten worden gekopiëerd en naar believen toegepast.
Toch gaat er een alarmbelletje rinkelen.
Want niet alleen de wijsheid maar ook de domheid laat zich zo verspreiden. Men kan het tenslotte maar op 1 manier bij het rechte eind hebben en op ∞ manieren fout...
Via de zintuigen staan binnenwereld en buitenwereld met elkaar in contact. Dingen die in de buitenwereld gebeuren hebben dus invloed op de binnenwereld.
In de binnenwereld gebeuren allemaal dingen. Sommige van die dingen vinden we fijn, andere dingen doen juist pijn.
Met ons 'gedrag' proberen we sommige dingen in de buitenwereld te beïvloeden. Want die komen terug via de zintuigen in de binnenwereld. En dan voelen we ons fijner of hebben we minder pijn.
In de buitenwereld gebeuren alle 'echte' dingen. Die staan in meerdere of mindere mate met elkaar in verband.
Het is fijn om te weten hoe die verbanden zijn. Dan kunnen we beter bepalen wat ons 'gedrag' moet zijn. Want dan voelen we ons eerder fijn of minder pijn.
We kunnen nooit zeker weten wat de verbanden in de 'buitenwereld' zijn. Want we kunnen nooit uit de 'binnenwereld' treden. We moeten het uiteindelijk met onze zintuigen doen.
Maar we kunnen wel allerlei verbanden bedenken. Dat doen we dan ook voortdurend. Soms door wilde fantasieën. Soms door goed op te letten wat er in de buitenwereld gebeurt.
Die bedachte verbanden noemen we 'veronderstellingen', in het grieks: 'hypotheses' of 'theorieën'. Iedereen, hoe 'praktisch' ook, zit dus vol met theorie!
Theorieën zijn erg praktisch maar alleen als we weten dat ze werken. Dus als de verbanden die we verzonnen hebben in de buitenwereld ook blijken te gelden.
Daarvoor moeten de 'hypotheses' 'getoetst' worden aan de werkelijkheid. Dat blijkt erg moeilijk te zijn. Onze zintuigen zien niet alles; bovendien kunnen zij gemakkelijk gefopt worden. En om goede conclusies te kunnen trekken moet aan allerlei regels voldaan worden. Maar als dat gebeurd is mogen ze 'wetenschappelijk verantwoord' genoemd worden.
Dat is dan ook de hele taak van de wetenschap: toetsen van hypotheses.
Van oudsher kwamen mensen die hypotheses wilden toetsen bij elkaar. Want het is wel handig om hypotheses over de zelfde verbanden met elkaar te vergelijken. Je hoeft dan niet alles alleen te doen. Bovendien kon men goed in de gaten houden welke andere hypotheses er zijn. En je brengt elkaar op nieuwe ideeën.
De plaatsen waar men bij elkaar kwam noemt met 'universiteiten'.
Iedereen die iets ontdekt had, een nieuwe hypothese had bedacht of getoetst, kon dat dan gemakkelijk rondvertellen.
Zo ontstond een cultuur van discussie die alleen beslecht kon worden door 'peer reviewed' geschriften. Die cultuur heeft honderden jaren tijd gehad om zich te verfijnen zodat er nu 'faculteiten' zijn met 'leerstoelen' voor 'hoogleraren'. En zij schrijven artikelen waarvoor je lang gestudeerd moet hebben om ze te kunnen begrijpen. En zij discussiëren voor een groot deel over onderwerpen die alleen hen zelf interesseert.
Toen was er internet.
Ook daar weten mensen die hypotheses willen toetsen elkaar te vinden. De beperking van plaats is echter vervallen. Dus iedereen in de wereld kan aan de discussies meedoen.
Dit zijn 'communities'.
De conclusies die er getrokken worden zijn weliswaar niet zo precies als die van de gevestigde wetenschap. Maar dat zou ook niet hoeven. Want met weinig 'peers' is de kans dat een fout gevonden wordt klein. Er moet dan dus volgens strenge regels gewerkt worden.
Maar met veel 'peers' is die kans veel groter. Wikipedia, bijvoorbeeld, wordt geschreven en gecorrigeerd door anonieme schrijvers. Het heeft echter een kwaliteit die vergelijkbaar is met die van gevestigde encyclopaedia.
Zo kan de 'wisdom of crowds' zich onbelemmerd verspreiden. Nieuwe inzichten worden gekopiëerd en naar believen toegepast.
Toch gaat er een alarmbelletje rinkelen.
Want niet alleen de wijsheid maar ook de domheid laat zich zo verspreiden. Men kan het tenslotte maar op 1 manier bij het rechte eind hebben en op ∞ manieren fout...
12 juni 2007
handshake distance
De gemiddelde handshake distance wereldwijd is 7, als gemiddeld geldt dat iedereen 25 mensen kent.
Iedereen kent andere mensen, en heeft ze een hand gegeven. Meestal letterlijk, soms figuurlijk.
Het is goed voor te stellen iedereen die elkaar een ooit hand heeft gegeven met elkaar is verbonden. Zo ontstaat een netwerk waarin iedereen met elkaar verbonden is. Soms direct, meestal via een aantal anderen.
Het aantal personen dat zo tussen twee mensen in staat heet de "handshake distance".
Er wordt gezegd dat twee willekeurige mensen gemiddeld een handshake distance hebben van 6 a 7.
Zou dat kunnen? Is dat plausibel, om met Adam en Jamie te spreken? Dat is gemakkelijk uit te rekenen.
De vraag is hetzelfde als de vraag hoeveel mensen een willekeurig persoon gemiddeld kent. Dan gaan we kijken hoevaak we het totaal aantal mensen daar door kunnen delen.
Als dat aantal 25 is dan komen we uit op een handshake distance van 7. Want er zijn ongeveer 6 miljard mensen. En 25*25*25*25*25*25*25=6.103.515.625. Close enough lijkt mij.
Als we 25 vervangen door 42 wordt de handshake distance 6,
bij 90 wordt de handshake distance 5,
bij 278 wordt de handshake distance 4, nog steeds niet schokkend;
bij 1817 wordt de handshake distance 3,
bij 77459 wordt de handshake distance 2, dat wordt onwaarschijnlijk.
Misschien wordt t s tijd om de facebook distance te bepalen?
Iedereen kent andere mensen, en heeft ze een hand gegeven. Meestal letterlijk, soms figuurlijk.
Het is goed voor te stellen iedereen die elkaar een ooit hand heeft gegeven met elkaar is verbonden. Zo ontstaat een netwerk waarin iedereen met elkaar verbonden is. Soms direct, meestal via een aantal anderen.
Het aantal personen dat zo tussen twee mensen in staat heet de "handshake distance".
Er wordt gezegd dat twee willekeurige mensen gemiddeld een handshake distance hebben van 6 a 7.
Zou dat kunnen? Is dat plausibel, om met Adam en Jamie te spreken? Dat is gemakkelijk uit te rekenen.
De vraag is hetzelfde als de vraag hoeveel mensen een willekeurig persoon gemiddeld kent. Dan gaan we kijken hoevaak we het totaal aantal mensen daar door kunnen delen.
Als dat aantal 25 is dan komen we uit op een handshake distance van 7. Want er zijn ongeveer 6 miljard mensen. En 25*25*25*25*25*25*25=6.103.515.625. Close enough lijkt mij.
Als we 25 vervangen door 42 wordt de handshake distance 6,
bij 90 wordt de handshake distance 5,
bij 278 wordt de handshake distance 4, nog steeds niet schokkend;
bij 1817 wordt de handshake distance 3,
bij 77459 wordt de handshake distance 2, dat wordt onwaarschijnlijk.
Misschien wordt t s tijd om de facebook distance te bepalen?
09 juni 2007
wie is nou de terrorist?
Als terrorist wordt je niet geboren. Terroristen is ook niet groep of groepering. Terrorisme is een strategie.
Terrorisme is een strategie om een doel te bereiken. Je doel te bereiken door andere mensen je wil op te leggen.
Zoiets zou je kunnen doen door het mensen op te dragen, of door het ze te vragen, of om ze ertoe te verleiden. Of door ze angst aan te jagen; en wie dat doet is een terrorist.
Bin Laden is een terrorist, jazeker. En de Hofstadgroep misschien. Van Mohammed B en Folkert van der G is dat niet zo zeker. Hun actie was niet om mensen bang te maken. Dan zouden zij eerst hebben moeten dreigen.
Bush is zo wel een terrorist. Hij heeft het vuurtje van de angst, zo niet aangestoken, dan wel aangejaagd. Nine-eleven kwam hem heel goed uit om de Amerikanen oorlogsrijp te maken. Het was koren op zijn molen om Irak binnen te vallen. Dat was hij altijd al van plan (chk, chk, chk, chk, chk).
Maar daarvoor heeft hij niet het argument gebruikt om het Iraakse volk van een tiran te bevrijden. Of om de democratie naar het Midden-Oosten te brengen.
Dat zouden nobele doelen geweest zijn. Maar daar kreeg hij de Amerikanen niet voor mee, dacht hij. Nee hij heeft speculaties gebruikt over 'weapons of mass destruction' om het volk bang mee te maken.
Hij heeft zich overigens mooi voor het karretje van Bin Laden laten spannen. Die heeft een probleem met zijn geloofsgenoten en was op zoek naar wegen om onrust te stoken. Hoe kun je dat beter doen dan door de grootst militaire macht ter wereld even flink tekeer te laten gaan?
In Nederland zijn sinds 30 (Anno 2017: 40) jaar geen terroristische aanslagen gepleegd. (Afkloppen.) Pim Fortuyn en Theo van Goch zijn weliswaar bruut vermoord maar dat was geen terreur. Toch hebben wij hier ook dagelijks te maken met terrorisme. Dagelijks worden wij doelbewust bang gemaakt, door onze regering.
We hebben zelfs een staatsterrorist, mr.T.H.J.Joustra, aan wie deze schone taak is opgelegd.
We worden bestookt met Postbus 51 en andere reclameboodschappen om toch vooral op te passen. En de media stoken het nog eens flink op. Maar ja, die leven van spektakel.
Het zijn vooral CDA-stokpaardjes die er mee binnengehaald zijn. Zo vond het CDA de identificatieplicht al heel lang een goed idee. En op allerlei fronten zien we dat de privacy en persoonlijke vrijheid wordt ingeperkt.
Terreur is er al zo lang als er angst is. Maar net zo lang is angst een slechte raadgever! Het is beter de zaken nuchter te blijven beschouwen.
De kans dat je door een aanslag getroffen wordt is kleiner dan die om de hoofdprijs in de Postcodeloterij te winnen. Immers de reikwijdte is van vergelijkbare grootte.
Die kans is trouwens erg klein: 0,000.000.164 op 1.
Het is, zo bezien, net zo verstandig om antiterrorismemaatregelen te nemen als om alvast bijvoorbeeld een miljoenenjacht te bestellen voor rekening van de winst van de Postcodeloterij van de volgende maand.
Terrorisme is een strategie om een doel te bereiken. Je doel te bereiken door andere mensen je wil op te leggen.
Zoiets zou je kunnen doen door het mensen op te dragen, of door het ze te vragen, of om ze ertoe te verleiden. Of door ze angst aan te jagen; en wie dat doet is een terrorist.
Bin Laden is een terrorist, jazeker. En de Hofstadgroep misschien. Van Mohammed B en Folkert van der G is dat niet zo zeker. Hun actie was niet om mensen bang te maken. Dan zouden zij eerst hebben moeten dreigen.
Bush is zo wel een terrorist. Hij heeft het vuurtje van de angst, zo niet aangestoken, dan wel aangejaagd. Nine-eleven kwam hem heel goed uit om de Amerikanen oorlogsrijp te maken. Het was koren op zijn molen om Irak binnen te vallen. Dat was hij altijd al van plan (chk, chk, chk, chk, chk).
Maar daarvoor heeft hij niet het argument gebruikt om het Iraakse volk van een tiran te bevrijden. Of om de democratie naar het Midden-Oosten te brengen.
Dat zouden nobele doelen geweest zijn. Maar daar kreeg hij de Amerikanen niet voor mee, dacht hij. Nee hij heeft speculaties gebruikt over 'weapons of mass destruction' om het volk bang mee te maken.
Hij heeft zich overigens mooi voor het karretje van Bin Laden laten spannen. Die heeft een probleem met zijn geloofsgenoten en was op zoek naar wegen om onrust te stoken. Hoe kun je dat beter doen dan door de grootst militaire macht ter wereld even flink tekeer te laten gaan?
In Nederland zijn sinds 30 (Anno 2017: 40) jaar geen terroristische aanslagen gepleegd. (Afkloppen.) Pim Fortuyn en Theo van Goch zijn weliswaar bruut vermoord maar dat was geen terreur. Toch hebben wij hier ook dagelijks te maken met terrorisme. Dagelijks worden wij doelbewust bang gemaakt, door onze regering.
We hebben zelfs een staatsterrorist, mr.T.H.J.Joustra, aan wie deze schone taak is opgelegd.
We worden bestookt met Postbus 51 en andere reclameboodschappen om toch vooral op te passen. En de media stoken het nog eens flink op. Maar ja, die leven van spektakel.
Het zijn vooral CDA-stokpaardjes die er mee binnengehaald zijn. Zo vond het CDA de identificatieplicht al heel lang een goed idee. En op allerlei fronten zien we dat de privacy en persoonlijke vrijheid wordt ingeperkt.
Terreur is er al zo lang als er angst is. Maar net zo lang is angst een slechte raadgever! Het is beter de zaken nuchter te blijven beschouwen.
De kans dat je door een aanslag getroffen wordt is kleiner dan die om de hoofdprijs in de Postcodeloterij te winnen. Immers de reikwijdte is van vergelijkbare grootte.
Die kans is trouwens erg klein: 0,000.000.164 op 1.
Het is, zo bezien, net zo verstandig om antiterrorismemaatregelen te nemen als om alvast bijvoorbeeld een miljoenenjacht te bestellen voor rekening van de winst van de Postcodeloterij van de volgende maand.
04 juni 2007
schipbreukelingen
Er bestaat een bloedstollend waargebeurd(?) verhaal over een schip dat vergaat voor de kust van Antarctica. De overlevenden zagen geen andere mogelijkheid dan met een sloep koers te zetten naar het eiland South Georgia. Dat is duizenden km (of mijlen) over de ongenaakbare Oceaan. Het zag er dus niet best uit; de kansen waren verwaarloosbaar.
Toch hebben ze het gered.
Wat kan men nu zeggen over zeemanskunst van de opvarenden? Die zal formidabel geweest zijn, maar was het niet een wonder?
Het is maar wat je een wonder noemt. Maar het kan ook goed zijn dat de schipbreukelingen gewoon geluk hebben gehad. In de loop der tijd zijn talloze schepen vergaan waar niemand ooit meer van gehoord heeft. Daarover wordt dus ook geen verhaal verteld. Alleen de wonderbaarlijke verhalen worden verteld.
Toch hebben ze het gered.
Wat kan men nu zeggen over zeemanskunst van de opvarenden? Die zal formidabel geweest zijn, maar was het niet een wonder?
Het is maar wat je een wonder noemt. Maar het kan ook goed zijn dat de schipbreukelingen gewoon geluk hebben gehad. In de loop der tijd zijn talloze schepen vergaan waar niemand ooit meer van gehoord heeft. Daarover wordt dus ook geen verhaal verteld. Alleen de wonderbaarlijke verhalen worden verteld.
Pater Houben heilig
Pater Houben is heilig verklaard. Dat verdient hij want heeft hij heeft twee ongeneeslijk zieke mensen beter gemaakt. Een wonder!
Een wonder?
Hoe wonderlijk is dat eigenlijk?
Twee zieke mensen hebben tot hem gebeden, en waarempel. Maar hoeveel mensen zijn beter geworden zonder te bidden? En hoeveel hebben er vergeefs tot hem gebeden, al die jaren?
Pas als we dat weten kunnen we iets zinnigs over de wonderbaarlijkheid zeggen.
Een wonder?
Hoe wonderlijk is dat eigenlijk?
Twee zieke mensen hebben tot hem gebeden, en waarempel. Maar hoeveel mensen zijn beter geworden zonder te bidden? En hoeveel hebben er vergeefs tot hem gebeden, al die jaren?
Pas als we dat weten kunnen we iets zinnigs over de wonderbaarlijkheid zeggen.
26 april 2007
toeval bestaat wel, tenzij...
Van Dale geeft als definitie van 'toeval':
"1 gebeurtenis of omstandigheid die vooraf niet te voorzien, niet te berekenen is geweest => coïncidentie, een samenloop van omstandigheden."
Wie dus denkt dat toeval niet bestaat gaat er van uit dat alles vooraf te voorzien, te berekenen is.
Dit gaat samen met een wereldbeeld dat wel 'deterministisch' genoemd wordt, het geloof (want meer kan het niet zijn) dat alles voorbestemd is.
Dit reduceert ons tot toeschouwer met slechts een illusie van een eigen wil.
Want wat is 'ik' anders dan wat 'ik wil'? Want wat 'ik wil' bepaalt de keuzes die 'ik' maakt.
Maar als wat 'ik wil' door iets anders bepaald wordt, bestaat 'ik' dan nog wel?
Deze redenatie kortgesloten:
als toeval niet bestaat, bestaat 'ik' dan wel?
Maar ik besta (want ik denk), dus is het niet zo dat toeval niet bestaat.
Tenzij natuurlijk dat 'ik' slechts een willoos waarnemer is van een autonome gedachtenstroom...
"1 gebeurtenis of omstandigheid die vooraf niet te voorzien, niet te berekenen is geweest => coïncidentie, een samenloop van omstandigheden."
Wie dus denkt dat toeval niet bestaat gaat er van uit dat alles vooraf te voorzien, te berekenen is.
Dit gaat samen met een wereldbeeld dat wel 'deterministisch' genoemd wordt, het geloof (want meer kan het niet zijn) dat alles voorbestemd is.
Dit reduceert ons tot toeschouwer met slechts een illusie van een eigen wil.
Want wat is 'ik' anders dan wat 'ik wil'? Want wat 'ik wil' bepaalt de keuzes die 'ik' maakt.
Maar als wat 'ik wil' door iets anders bepaald wordt, bestaat 'ik' dan nog wel?
Deze redenatie kortgesloten:
Maar ik besta (want ik denk), dus is het niet zo dat toeval niet bestaat.
Tenzij natuurlijk dat 'ik' slechts een willoos waarnemer is van een autonome gedachtenstroom...
24 april 2007
Gulden Snede
Hier een debatje over de Gulden Snede. Interessant, niet alleen vanuit wiskundig perspectief, maar ook vanwege de verwondering die het bij mensen oproept.
Iemand zei mij vandaag iets als:
“mensen doen er alles aan om maar niet te hoeven denken”.
Hoor jij daar ook bij? Kom op dan, een beetje brugklaswiskunde kan jij ook wel aan.
En als je doorzet zul je zien dat je een heleboel ‘mysteries’ goed kunt begrijpen en verklaren. En ontdekken dat de schoonheid er niet van verdwijnt, nee mooier wordt nog.
Want “iets is mooi als het is zoals we vinden dat het hoort te zijn”.
En naar mate je meer kunt begrijpen valt er meer op ‘zijn plek’, wordt het mooier dus.
Hier komt ie dan:
Verdeel een rechte lijn in twee stukken met lengte a en b, zodanig dat a/b=b/(a+b), met a+b de lengte van de lijn.
Dit is een getal dat voor elke rechte lijn geldt en wordt ook wel fi genoemd (griekse letter) of de Gulden Snede.
Voor fi geldt dus ook fi = a/b dus a = fi x b (vergelijking 1).
Als a/b = b/(a+b) dan is a x (a+b) = b^2 (= b kwadraat) ofwel
a^2 + ab = b^2.
Vullen we vergelijking 1 hierin in dan blijkt dat
(fi x b)^2 + (fixb)xb = b^2 en omdat overal b^2 staat kunnen we daardoor delen en dan zien we dat
fi^2 + fi = 1 ofwel fi^2 = 1 - fi
Omdat bij fi geldt:
fi^2=1-fi, wordt de machtreeks er van:
fi^3 = fi-fi^2 = fi-(1-fi) = 2fi -1, en
fi^4 = 2fi^2 - fi= 2(1-fi) - fi = 2- 2 fi
enz enz.
Fi komt dus in zijn eigen machtreeks steeds terug.
Dat is opmerkelijk. Maar overal staan gelijktekens dus we hebben in deze redenatie nog geen nieuwe gegevens gebruikt. Het is dus een andere schrijfwijze van de oorspronkelijke vraag; niet eens het gevolg ervan maar precies hetzelfde, en dus niet verwonderlijk.
Fi kan met de abc-formule, bekend van de middelbare school, worden bepaald op (1+ wortel 5)/2 = 0,618…
De machtreeks van fi kan, overigens NET ALS VAN ALLE GETALLEN TUSSEN 0 en 1 als een spiraal worden afgebeeld.
Spiralen (en vertakkingen) komen in de natuur erg vaak voor en omdat fi in zijn eigen machtreeks steeds terugkomt kan mij goed voorstellen dat het TEN GRONDSLAG ligt aan allerlei verschijnselen. Dan is het niet verbazingwekkend als we het overal terugvinden.
Daar doet niets aan af dat het wel mooi is.
Dat blijft het ook als we dit weten. Ik vind het er zelfs mooier van worden.
Iemand zei mij vandaag iets als:
“mensen doen er alles aan om maar niet te hoeven denken”.
Hoor jij daar ook bij? Kom op dan, een beetje brugklaswiskunde kan jij ook wel aan.
En als je doorzet zul je zien dat je een heleboel ‘mysteries’ goed kunt begrijpen en verklaren. En ontdekken dat de schoonheid er niet van verdwijnt, nee mooier wordt nog.
Want “iets is mooi als het is zoals we vinden dat het hoort te zijn”.
En naar mate je meer kunt begrijpen valt er meer op ‘zijn plek’, wordt het mooier dus.
Hier komt ie dan:
Verdeel een rechte lijn in twee stukken met lengte a en b, zodanig dat a/b=b/(a+b), met a+b de lengte van de lijn.
Dit is een getal dat voor elke rechte lijn geldt en wordt ook wel fi genoemd (griekse letter) of de Gulden Snede.
Voor fi geldt dus ook fi = a/b dus a = fi x b (vergelijking 1).
Als a/b = b/(a+b) dan is a x (a+b) = b^2 (= b kwadraat) ofwel
a^2 + ab = b^2.
Vullen we vergelijking 1 hierin in dan blijkt dat
(fi x b)^2 + (fixb)xb = b^2 en omdat overal b^2 staat kunnen we daardoor delen en dan zien we dat
fi^2 + fi = 1 ofwel fi^2 = 1 - fi
Omdat bij fi geldt:
fi^2=1-fi, wordt de machtreeks er van:
fi^3 = fi-fi^2 = fi-(1-fi) = 2fi -1, en
fi^4 = 2fi^2 - fi= 2(1-fi) - fi = 2- 2 fi
enz enz.
Fi komt dus in zijn eigen machtreeks steeds terug.
Dat is opmerkelijk. Maar overal staan gelijktekens dus we hebben in deze redenatie nog geen nieuwe gegevens gebruikt. Het is dus een andere schrijfwijze van de oorspronkelijke vraag; niet eens het gevolg ervan maar precies hetzelfde, en dus niet verwonderlijk.
Fi kan met de abc-formule, bekend van de middelbare school, worden bepaald op (1+ wortel 5)/2 = 0,618…
De machtreeks van fi kan, overigens NET ALS VAN ALLE GETALLEN TUSSEN 0 en 1 als een spiraal worden afgebeeld.
Spiralen (en vertakkingen) komen in de natuur erg vaak voor en omdat fi in zijn eigen machtreeks steeds terugkomt kan mij goed voorstellen dat het TEN GRONDSLAG ligt aan allerlei verschijnselen. Dan is het niet verbazingwekkend als we het overal terugvinden.
Daar doet niets aan af dat het wel mooi is.
Dat blijft het ook als we dit weten. Ik vind het er zelfs mooier van worden.
17 april 2007
13 april 2007
stuk staal uit Verdun
Begin 1993 heb ik een stuk ijzer opgeraapt op de slagvelden van Verdun (F) waar van feb tot dec 1916 een ongekende veldslag woedde. Het is ongeveer 30cm lang maar vertoont zeker 6 kogelinslagen waarvan er 3 door-en-door, 5 granaatscherfinslagen en is aan beide uiteinden verwrongen en losgerukt uit een groter geheel.
Tijdens het uitstapje hebben wij dat weekend zeker 8x zonder enig oponthoud een landsgrens gepasseerd.
26 maart 2007
01 maart 2007
een dag is een mooie dag als...
als je een goede daad hebt verricht,
als je iets hebt gedaan dat je eigenlijk niet durft,
als je een hufter op zijn nummer hebt gezet.
als je iets hebt gedaan dat je eigenlijk niet durft,
als je een hufter op zijn nummer hebt gezet.
Abonneren op:
Posts (Atom)
-
Wat is het gemiddelde windvermogenaanbod op een locatie? En welke effectieve windsnelheid past daar bij? De kinetische energie van ee...
-
Mark Rutte wil bezuinigen. Dat wil de VVD altijd wel want ze vinden de staatsschuld altijd te hoog. En nu is de staatsschuld wel erg ver opg...
-
Gedurende een jaar of 50 legt 1 boom -bijvoorbeeld een eik- grofweg 1 ton CO 2 per jaar vast. Bovengronds. Het komt overeen met d...
