Als je naar de kaart kijkt zie je dat het ontstaan van de beschaving in Egypte een accident waiting to happen was.
De Nijl stroomt van de regenwouden van Afrika door de Sahara en vormt zo een lange oase. De wilde mensen die zich er ooit vestigden vonden er een welige vegetatie vol wild, en vis in de rivier. Het leven was goed.
Waar mensen het goed hebben breiden zij zich uit tot het punt dat ze het nog net kunnen redden.
De seizoensregens in oost Afrika voeden de Nijl extra bij. Dan stroomt hij over en wordt de strook land tussen rivier en woestijn wel erg smal voor de jager-verzamelaar. Dat stelt een limiet aan hun aantallen voor het goede leven.
De overstromingen zetten echter ook vruchtbaar slib af. Wie daar zaadjes in plant en weer oogst, heeft een voorraad voor de volgende natte periode.
En het leven is weer goed...
Maar dat land moet je wel bewerken, dus raakten de mensen gebonden aan de grond.
En je moet je voorraden bewaken tegen de hongerige jager-verzamelaars uit de buurt. Bewaken doe je niet alleen, dus gingen de mensen bij elkaar wonen, in versterkte dorpen, stadjes en steden.
Het leven was weer goed en waar mensen het goed hebben breiden zij zich uit tot het punt dat ze het nog net kunnen redden.
Akkertjes gaan elkaar verdringen. Buren krijgen ruzie. Dus maakten de mensen regels over het eigendom er van. En notarissen om dat vast te leggen toen dat ingewikkeld werd. En rechters om daarover te beslissen.
Succesvolle boeren produceren meer dan ze zelf op kunnen maken. De overschotten gingen ze verhandelen. Niet-succesvolle boeren konden iets anders gaan doen. Je kreeg andere beroepen. Schippers en handelaars bijvoorbeeld.
En soldaten, nodig voor de bescherming. Veel soldaten want ze wilden nog wel eens sneuvelen.
Maar soldaten moeten eten. En soldaten hebben wapens. Dus als ze niet te eten krijgen komen ze t halen. Dan kun je ze maar beter betalen.
Iedereen zijn deel.
Maar hoe bepaal je ieders deel? Daar zitten we na 5000 jaar nog aan vast. Het was de uitvinding van de belastingen...
Belastingen innen vereist een hele organisatie. Registratie, belastingaanslagen, registratie van ontvangsten, de afdracht. Er komt al heel gauw flink wat bureaucratie bij kijken.
In luttele generaties van de wildernis tot bureaucratie. Onvermijdelijk allemaal naar het schijnt. Eén plus één is twee.
Vaar je de Nijl af dan zie je overal de mensen nog leven zoals het 5000j had kunnen zijn, in kleihutjes, op ezeltjes. En het land bewerken met een hak.
Maar het leven is best goed; schrijnende armoede zie je nergens.
